Thực hiện Quyết định số 65-QĐ/BQP ngày 26/2/2015 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Trung đoàn 952 được tổ chức lại thành Tiểu đoàn Phòng thủ đảo Bạch Long Vĩ trực thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố Hải Phòng. Trải qua hơn 40 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành Trung đoàn 952, nay là Tiểu đoàn Phòng thủ đảo Bạch Long Vĩ đã giành được nhiều thành tích xuất sắc góp phần cùng các lực lượng quân và dân trên đảo bảo vệ vững chắc chủ quyền, biển đảo quê hương.
Biển trời sông núi Việt Nam có không ít tên đất, tên làng, tên đảo đã trở thành kỳ tích Anh hùng và trường tồn theo chiều dài lịch sử của Đất nước. Một trong những địa danh ấy là hòn đảo nằm trong Vịnh Bắc bộ cách thành phố Hải phòng khoảng 160 km về phía Đông Bắc - Đó là Đảo Bạch Long Vĩ Anh hùng.
Truyền thuyết kể rằng thuở xa xưa khi lục địa Việt Nam vừa được hình thành thì đã được Rồng trắng tới thăm. Vì yêu quý dải đất này, Rồng trắng đã hạ xuống dòng nước trong xanh và nhỏ ra một chuỗi ngọc quý, chuỗi ngọc ấy đã hoá thạch để tạo thành luỹ thép bảo vệ cho dải đất yêu thương. Lũy thép ấy chính là hàng nghìn hòn đảo lớn nhỏ của Vịnh Hạ Long - Di sản văn hoá thế giới ngày nay. Còn để nhớ ngày đến thăm đất Việt, Rồng trắng cũng đặt xuống vùng biển đó một khúc đuôi yêu quý của mình. Khúc đuôi ấy cũng đã hoá thạch, tạo thành đảo Bạch Long Vĩ thân yêu.

Toàn cảnh đảo Bạch Long Vĩ
Trong hàng nghìn năm Bắc thuộc và gần một trăm năm thực dân Pháp xâm lược, là một phần máu thịt của Tổ quốc Việt Nam - đảo Bạch Long Vĩ cũng chịu cảnh bị xâm lăng, đánh chiếm. Sau chiến thắng lịch sử Điện Biên phủ tháng 5/1954 “lừng lẫy năm Châu, chấn động địa cầu” Hiệp định Giơnever được ký kết. Miền Bắc độc lập, hoà bình thì đảo Bạch Long Vĩ cùng với đồng bào Miền Bắc bắt đầu công cuộc xây dựng thế trận mới.
Ngày 15/02/1957 theo Quyết định của Bộ Quốc phòng Đội 152 bảo vệ đảo Bạch Long Vĩ được thành lập tại Sở Dầu thành phố Hải Phòng. Hơn 100 cán bộ, chiến sĩ ưu tú nhất của Trung đoàn 53, Trung đoàn 244, Trung đoàn 701 và các Tỉnh đội trong Quân khu Tả Ngạn được điều về Sở Dầu học tập, huấn luyện rồi sau đó tổ chức hành quân ra đảo.
Đầu năm 1964 hòng cứu vãn thất bại ở chiến trường Miền Nam, Đế quốc Mỹ đã có âm mưu đánh ra Miền Bắc với ý đồ là tiêu diệt ngay từ đầu trung tâm tiếp tế của hậu phương Miền Bắc cho chiến trường Miền Nam. Đêm 04/8/1964 chúng dựng lên cái gọi là “Sự kiện Vịnh Bắc bộ” để đánh lừa dư luận kiếm cớ khởi sự cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân và Hải quân ra Miền Bắc. Từ sau ngày 05/8/1964, đảo Bạch Long Vĩ trở thành một trong những mục tiêu quan trọng đánh phá của chúng. Ngày 26, ngày 29/3/1965 và liên tiếp những ngày sau này giặc Mỹ cho tàu chiến cùng hàng trăm máy bay hiện đại liên tục đánh vào Bạch Long Vĩ. Chúng tuyên bố “San phẳng đảo Bạch Long Vĩ giữa Vịnh Bắc bộ”. Nhưng chúng đã nhầm, đánh vào Bạch Long Vĩ là đánh vào luỹ thép kiên cường của Tổ quốc ở Vùng biển Đông Bắc; đánh vào Bạch Long Vĩ là đánh vào ý chí quật cường và tinh thần quyết chiến quyết thắng của Quân và dân ta. Những cán bộ, chiến sĩ Đội 152 cùng các chàng trai cô gái của đảo chỉ có súng trường, súng tiểu liên và súng máy PK12,7mm trong tay chống chọi với tàu chiến, máy bay siêu âm và bom đạn địch nhưng đã làm nên chiến thắng oai hùng. 23 máy bay hiện đại của Mỹ đã bị cán bộ, chiến sĩ Đội 152 và quân dân Bạch Long Vĩ bắn hạ tiêu diệt ngay trên bầu trời của đảo. Trên bề mặt đảo chưa đầy 4 kilômet vuông này, chúng đã huy động tới 4.929 lần chiếc máy bay và tàu chiến đánh phá, uy hiếp đảo. Hàng trăm tấn bom đạn rải thảm xuống làm mỗi mét vuông bề mặt đảo phải chịu tới 3 quả bom và hàng chục quả lựu đạn Mỹ. Tính ra thì mỗi người trên đảo sẽ phải hứng chịu tới 9 quả bom và hàng chục quả đạn các loại. Lời thề “còn người là còn đảo” của cán bộ, chiến sĩ Đội 152 chính là câu trả lời đanh thép của Quân, dân trên đảo Bạch Long Vĩ quyết tâm đánh thắng Đế quốc Mỹ xâm lược. Quyết tâm ấy đã trở thành hiện thực bằng sự thất bại ê chề của Đế quốc Mỹ qua hai cuộc chiến tranh phá hoại.
Đảo Bạch Long Vĩ được quân dân Miền bắc đặt cho nhiều cái tên trìu mến “Đảo nhỏ kiên cường”; “Chất thép ở vùng biển Đông Bắc”; “Chiến hạm không bao giờ đắm”; “Bạch Long Vĩ đảo quê hương”. Vượt lên những cái tên trìu mến ấy là danh hiệu “Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân” mà Đảng, Nhà nước trao tặng cho Tiểu đoàn 152 anh hùng, tiền thân từ Đội 152, ngày 31/12/1973. Tiểu đoàn 152 Anh hùng, đảo Bạch Long Vĩ Anh hùng. Bên trong của 2 chữ Anh hùng ấy có khói lửa, có máu chảy, có mồ hôi rơi, có tình quân dân cá nước.

Quân và dân đảo Bạch Long Vĩ bắn rơi máy bay Mỹ thứ 700 được đăng trên trang nhất Báo Quân đội nhân dân số 1657 ngày 27/10/1965

Điện khen của Bộ Tổng Tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam
Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc ta toàn thắng bằng chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử. Tháng 4/1976 Tiểu đoàn 152 trực thuộc Quân khu Tả Ngạn được Bộ Quốc phòng điều chuyển sang trực thuộc Vùng 1 Hải quân. Khoác trên mình bộ quân phục mang màu của biển, những người lính của Tiểu đoàn 152 đã chính thức đứng vào đội ngũ những người giữ biển. Cũng từ sau ngày ấy, nhiệm vụ của Tiểu đoàn không chỉ xây dựng và bảo vệ đảo mà còn có nhiệm vụ bảo vệ cả một Vùng biển rộng lớn quanh đảo.
Hoà bình chưa được bao lâu thì cuộc chiến tranh Biên giới Tây Nam và Biên giới phía Bắc đã làm Quân và dân ta thêm một lần nữa phải cầm súng để bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ. Lúc này, Bạch Long Vĩ không chỉ là “Đảo nhỏ quê hương”, mà trở thành hòn đảo chiến lược quan trọng, một chốt thép kiên cường và một vọng gác tiền tiêu của Tổ quốc trên Vùng biển trọng yếu này.
Ngày 12/7/1979, ngày hội lớn của đảo Bạch Long Vĩ Anh hùng khi Bộ Quốc phòng ra Quyết định thành lập Trung đoàn 952 Hải quân mà tiểu đoàn 152 là nòng cốt. Bắt tay vào xây dựng thế trận mới, Trung đoàn 952 cùng thành phố Hải Phòng đã gặp không ít khó khăn và trở ngại. Cuộc chiến mới này hoàn toàn khác với cuộc chiến đấu lâu dài thời kháng chiến chống Mỹ. Xác định đảo Bạch Long Vĩ là hòn đảo chiến lược cả về Quốc phòng, an ninh, sự phát triển kinh tế và Vùng biển trong Vịnh bắc bộ; là “phên giậu tiền tiêu” trên vùng biển Đông Bắc của Tổ quốc. Để phù hợp với tình hình mới Đảng uỷ, chỉ huy Trung đoàn 952 và thành phố Hải Phòng đã ngày đêm quan tâm chỉ đạo sát sao cùng Quân và dân trên đảo không quản ngại khó khăn kiến thiết, xây dựng đảo tạo tiền đề cho một Bạch Long Vĩ hùng mạnh ngày hôm nay.

Cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 952 trực sẵn sàng chiến đấu
Mùa xuân năm 1993 huyện đảo Bạch Long Vĩ trực thuộc thành phố Hải Phòng được thành lập cùng với đó sau khi hoàn thành nhiệm vụ xây dựng các công trình phòng thủ trên đảo Trung đoàn 952 tiếp tục tập trung củng cố lực lượng, xây dựng nền nếp chính quy để cùng chính quyền và nhân dân trên đảo giữ vững chủ quyền Biển đảo của đất nước. Lẵng hoa của Chủ tịch nước, tấm Huân chương Quân công Hạng nhất, Hạng 3 và nhiều phần thưởng cao quý mà Đảng, Nhà nước, Quân đội trao tặng chính là sự ghi nhận của Đảng, Nhà nước và Nhân dân đối với sự nỗ lực cố gắng của cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn.
Để đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới ngày 26/2/2015 Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ra Quyết định số 65-QĐ/BQP về việc tổ chức lại Trung đoàn 952 thành Tiểu đoàn Phòng thủ đảo Bạch Long Vĩ trực thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố Hải Phòng. Với tổ chức biên chế mới, nhiệm vụ chính trị trong tâm của Tiểu đoàn là huấn luyện, trực sẵn sàng chiến đấu; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng giữ vững an ninh chính trị bảo vệ vững chắc chủ quyền, biển đảo Bạch Long Vĩ trong mọi tình huống.

Cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn Phòng thủ đảo Bạch Long Vĩ tham gia diễn tập khu vực phòng thủ huyện năm 2022
Phấn khởi tự hào với những chiến công, thành tích của đơn vị. Mỗi cán bộ, chiến sĩ đơn vị Phòng thủ đảo Bạch Long Vĩ càng ghi nhớ công ơn giáo dục của Đảng, Bác Hồ kính yêu, sự phấn đấu không mệt mỏi của lớp lớp cán bộ, chiến sĩ đã anh dũng hy sinh cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đảo, vì hạnh phúc tương lai của đảo Bạch Long Vĩ hôm nay. Phát huy truyền thống “Trung dũng – Quyết thắng" của Lực lượng vũ trang thành phố; Truyền thống “Đoàn kết, khắc phục khó khăn, kiên trì bám trụ, chiến đấu anh dũng giữ vững đảo tiền tiêu của Tổ quốc” của Trung đoàn 952 năm xưa và Tiểu đoàn Phòng thủ đảo Bạch Long Vĩ ngày nay - cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn luôn nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, ra sức học tập, rèn luyện nâng cao bản lĩnh chính trị, tác phong công tác, làm chủ vũ khí trang bị, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới./.
Phạm Nha
PHẦN THƯỞNG CAO QUÝ QUA CÁC THỜI KỲ
- 01 huân chương quân công hạng nhất (năm 1984);
- 02 huân chương chiến công hạng 3 (năm 1979, 1999);
- 01 Huân chương bảo vệ Tổ quốc hạng 3 (năm 2008);
- 03 cờ thưởng luân lưu của Tư lệnh Hải quân ( năm 1989, 1998, 2001);
- 10 danh hiệu đơn vị quyết thắng năm 1990, 1997, 1999, 2003, 2004, 2005, 2007, 2008, 2009, 2010;
- Năm 2005 Trung đoàn được nhận cờ đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua, đơn vị huấn luyện giỏi 5 năm (2001- 2005) của Quân chủng Hải quân và 5 năm liên tục Huấn luyện giỏi cấp toàn quân. Quân chủng tặng Bằng khen hoàn thành tốt nhiệm vụ PCCC 5 năm (2001- 2005);
- Năm 2006 Nhận Bằng khen của Thủ tướng chính phủ;
- Năm 2007 được tặng Bằng khen của BQP, Nhận cờ đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua Quyết thắng toàn quân năm 2007;
- Năm 2010 Đảng bộ Trung đoàn được nhận cờ Đảng bộ 5 năm liền đạt TSVM;
- Năm 2015 Tiểu đoàn đạt danh hiệu Đơn vị Tiên tiến;
- Năm 2016 Tiểu đoàn được Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng tặng Bằng khen. Đoàn cơ sở Tiểu đoàn được Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tặng Bằng khen;
- Năm 2017 được BTL Quân khu 3 tặng Danh hiệu Đơn vị Quyết thắng; Bằng khen của Chủ tịch UBND thành phố tặng vì hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn năm 2017; Đoàn cơ sở Tiểu đoàn được Thành đoàn Thành phố Hải Phòng tặng Bằng khen;
- Năm 2018, được BTL Quân khu tặng Danh hiệu Đơn vị Quyết thắng; Bằng khen của Chủ tịch UBND thành phố tặng vì hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trực Tết Mậu Tuất năm 2018; Bằng khen của BTL Quân khu 3 trong tổng kết 24 năm thực hiện Pháp lệnh bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự, Giấy khen của Bộ CHQS thành phố vì đã thực hiện tốt Nghị quyết nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013 - 2018;
- Năm 2020, được BTL Quân khu tặng Danh hiệu Đơn vị Quyết thắng./.