(HPĐT)- Cùng trong tình trạng chung của các đô thị lớn trên cả nước, nguồn công dân sẵn sàng nhập ngũ trên địa bàn Hải Phòng ngày càng giảm bởi nhiều nguyên nhân, trong đó có những nguyên nhân mang tính chủ quan. Chủ động khắc phục những vướng mắc, bất cập trong công tác quản lý nguồn tuyển quân, thành phố rà soát nhằm tìm ra giải pháp tháo gỡ.
Thanh niên phường Máy Chai (quận Ngô Quyền) khám sơ tuyển nghĩa vụ quân sự. Ảnh: HẢI HẬU
Kỳ 2: Làm rõ vướng mắc, từng bước khắc phục
“Kẽ hở” trong quản lý nguồn
Năm 2025, xã Tân Dương (huyện Thủy Nguyên) được giao chỉ tiêu dự kiến 16 công dân nhập ngũ, 1 công dân tham gia Công an nhân dân. Tháng 8-2024, qua phúc tra nguồn, xã còn 117 thanh niên trong diện gọi nhập ngũ. Sau đó, do nhiều người có giấy gọi nhập học các trường chuyên nghiệp nên chỉ còn 52 thanh niên tham gia khám sơ tuyển. Theo Chủ tịch UBND xã Tân Dương Trần Đức Hùng, 100% số thanh niên chấp hành nghiêm lệnh gọi khám sơ tuyển NVQS để chọn ra những người đủ điều kiện xét duyệt hồ sơ và khám tuyển NVQS, nhưng nếu có giấy đi học thì số thanh niên đủ điều kiện này sẽ tiếp tục giảm. Dù tổng nguồn là hơn 400 người, sau khi giảm nguồn còn gần 300 người, thì số thanh niên đủ điều kiện nhập ngũ vẫn “sát nút” do diện hoãn, miễn nhiều với gần 150 trường hợp, trong đó có 77 thanh niên đang đi học (có người được trường đại học xác nhận học đến năm thứ 6), 11 người là du học sinh, 7 trường hợp vắng mặt tại địa phương…
Cũng gặp khó khăn trong quản lý số thanh niên đi học, đi làm ăn xa, Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự (CHQS) phường Máy Chai (quận Ngô Quyền) Lưu Thành Trung thông tin: Mặc dù tổng nguồn công dân trong độ tuổi nhập ngũ là hơn 800 thanh niên, nhưng diện miễn, tạm hoãn tới gần 750 thanh niên, trong đó riêng số đi học là hơn 650 trường hợp. Để quản lý nguồn, Ban CHQS phường đến làm việc trực tiếp với các phòng Công tác sinh viên các trường trên địa bàn thành phố, còn những trường ở xa thì gửi đề nghị trả lời bằng văn bản. Tuy nhiên, không thể thực hiện được với 100% số trường hợp vì quá nhiều; có những trường hợp phường đã gửi công văn đến nhưng không được trả lời.
Theo quy định, công dân đã đăng ký NVQS thì khi thay đổi nơi cư trú hoặc nơi làm việc, học tập phải làm thủ tục di chuyển đăng ký NVQS. Trên thực tế, có rất ít công dân sau khi tốt nghiệp các trường đại học, cao đẳng thực hiện di chuyển đăng ký NVQS về địa phương. Số không di chuyển đăng ký NVQS xuất phát từ nhiều lý do: Thanh niên sau khi học xong đi làm ngay; nhà trường có cấp giấy di chuyển đăng ký NVQS nhưng cá nhân không nộp về địa phương; thời gian học kéo dài do học theo tín chỉ, học liên thông, nợ môn... Chính vì vậy, việc tuyển chọn công dân có trình độ cao vào Quân đội gặp nhiều khó khăn bởi sau khi ra trường, chỉ vài năm là họ hết tuổi thực hiện NVQS.
Bên cạnh đó, sau khi Luật Cư trú năm 2020 có hiệu lực, người đi làm ăn xa, học tập xa chỉ cần xuất trình căn cước công dân nơi tạm trú, không cần xin giấy tạm vắng, tạo thuận tiện cho công dân nhưng địa phương lại khó khăn hơn trong quản lý. Ngoài ra, khó khăn còn đến từ việc công dân đi xuất khẩu lao động. Ở quận Đồ Sơn, hằng năm không ít thanh niên đã hoàn thiện thủ tục đi xuất khẩu lao động nhưng lại trúng tuyển NVQS. Nếu gọi nhập ngũ, người dân sẽ mất trắng một số tiền lớn đã nộp để làm các thủ tục đi xuất khẩu lao động; nhưng nếu không gọi, rất có thể địa phương không hoàn thành chỉ tiêu giao quân…, cũng là việc “khó nghĩ, khó xử” với các cấp chính quyền.
|
Qua rà soát cho thấy, trong 3 năm (2016-2018), Ban CHQS các xã, phường, thị trấn trên địa bàn Hải Phòng làm thủ tục để công dân đăng ký NVQS chuyển đi và cấp giấy giới thiệu di chuyển đăng ký NVQS đến các trường đại học, cao đẳng (ĐH, CĐ) tại thành phố cho khoảng 6.500 người. Tuy nhiên, sau 5 năm học, số công dân được các trường ĐH, CĐ tại thành phố chuyển lại đăng ký NVQS về địa phương trong các năm 2021-2023 chỉ là 25 người (bằng 0,38%). Có trường xác nhận thời gian khóa học cho nhiều sinh viên chưa cụ thể, chỉ nêu thời gian tối đa để sinh viên hoàn thành khóa học, gây khó khăn đối với công tác quản lý nguồn NVQS tại các địa phương…
|
Từng bước khắc phục
Lãnh đạo nhiều địa phương đề xuất, để quản lý chắc nguồn công dân sẵn sàng nhập ngũ, thành phố chỉ đạo nhanh và quyết liệt hơn trong triển khai thực hiện quản lý dữ liệu dân cư theo Đề án 06, “định vị” công dân để có thể phát lệnh sơ tuyển, khám tuyển NVQS đến đúng người, đúng thời điểm, làm căn cứ để xử phạt nếu công dân không chấp hành… Bên cạnh đó, Hội đồng NVQS các cấp và các nhà trường, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh cần phối hợp chặt chẽ trong thông tin nhằm bảo đảm thực hiện nghiêm Luật NVQS. Nêu ra nhiều bất cập trong việc cung cấp thông tin của các trường cao đẳng, đại học và dạy nghề, Bí thư Quận ủy Kiến An Phạm Văn Khanh đề xuất Thành ủy, UBND thành phố có văn bản chỉ đạo đối với các trường trên địa bàn thành phố; đề nghị Quân khu Ba kiến nghị Bộ Quốc phòng có văn bản yêu cầu đối với các trường trong phạm vi cả nước.
Sau cuộc họp nghe báo cáo về việc thực hiện công tác đăng ký, quản lý và chuyển đăng ký NVQS của công dân trong độ tuổi nhập ngũ tại các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn thành phố diễn ra ngày 11-7, Chủ tịch UBND thành phố yêu cầu hiệu trưởng các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn Hải Phòng tổ chức kiểm tra, rà soát việc thực hiện công tác đăng ký, quản lý NVQS theo quy định pháp luật để kịp thời chấn chỉnh, khắc phục ngay các hạn chế trong thời gian vừa qua; trực tiếp ký văn bản cung cấp thông tin chi tiết về sinh viên đã hoàn thành chương trình đào tạo, thôi học, bỏ học... tại nhà trường tới Bộ CHQS thành phố để tổng hợp, chuyển về các địa phương quản lý, thực hiện. Để giám sát, thành phố sẽ thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn thành phố về thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự; giao Bộ CHQS thành phố phân công lãnh đạo đơn vị trực tiếp làm việc với hiệu trưởng các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn thành phố về việc triển khai thực hiện các nội dung theo Thông báo kết luận của Chủ tịch UBND thành phố…
Kỳ cuối: Kiên quyết xử lý nghiêm vi phạm Luật Nghĩa vụ quân sự
Lam Anh
Theo Báo Hải Phòng